ایران با نظام پارلمانی سازگاری بیشتری دارد؟

تازه ها

ایران با نظام پارلمانی سازگاری بیشتری دارد؟

نظرات ()

ایران با نظام پارلمانی سازگاری بیشتری دارد؟

نظام جمهوری اسلامی ایران، یک نظام سیاسی مبتنی بر مردمسالاری دینی است که نمونه کامل آن در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. این نظام اسلامی که اکنون ۳۶ سال از عمر با برکت آن می گذرد از ابتدای تشکیل آن تاکنون دو مدل نظام سیاسی (نظام پارلمانی و نظام ریاستی) را تجربه کرده است.

در ۱۰ سال نخست، نظام سیاسی کشور نظام پارلمانی بود و ما تا قبل از سال ۶۸، هم رییس جمهور و هم نخست وزیر داشتیم. نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور ۲ مسوولیت جداگانه بودند و رئیس‌جمهور با رای مردم انتخاب می‌شد، اما اختیارات زیادی نداشت و بلعکس نخست‌وزیر که با رای مجلس انتخاب می‌شد اختیارات زیادی داشت. در مدل نظام پارلمانی، کشور با چالش های کمتری روبرو بود و روسای جمهور درگیر مسائل جزئی و اجرایی کشور نبودند و طبیعتاً همه انتقادها و هجمه های ناشی از مشکلات و مسائل داخلی متوجه نخست وزیر به عنوان رییس قوه مجریه بود و هر موقع هم ناکارآمدی دولت ثابت می شد و یا مجلس موافق سیاست های قوه مجریه نبود نخست وزیر را استیضاح و برکنار و رییس جمهور فرد دیگری را به عنوان نخست وزیر جدید به مجلس معرفی می کرد که پس از رای اعتماد از سوی نمایندگان مجلس، مشغول به کار می شد. قطعا نخست وزیر و هیات دولت با مجلس هماهنگی بیشتری داشتند زیرا همه آنها منتخب نمایندگان مجلس بودند.

در نظام‌های پارلمانی، مجلس اهمیت زیادی دارد، زیرا قوه مجریه محصول مجلس است و مجلس بر رفتار رئیس‌قوه مجریه و وزیران نظارت قانونی بیشتری می‌کند.

پس از بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ و حذف پست نخست وزیری در نظام جمهوری اسلامی ایران، رئیس قوه مجریه که همان رئیس‌جمهور است با رای مستقیم مردم انتخاب می‌شود و از این منظر می‌توان آن را یک نظام ریاستی دانست. اولین رییس جمهوری که پس از حذف پست نخست وزیری انتخاب شد آیت الله هاشمی رفسنجانی بود که هم منتقدین و هم طرفداران زیادی دارد. روسای دولتهای هفتم، هشتم، نهم، دهم و یازدهم هم علی رغم اینکه منتخب ملت بوده اند ولی همواره زیر تیغ انتقاد شدید برخی ها قرار داشته و دارند و عدم انتقاد از روسای جمهور قبلی نشان می دهد که کشور ما با نظام پارلمانی سازگاری بیشتری دارد.

حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در سفر سال ۱۳۹۰ خود به استان کرمانشاه در جمع پر شور هزاران نفر از استادان، دانشجویان و دانشگاهیان این استان طی سخنانی علاوه بر اشاره به نکات مهمی از مسائل داخلی و بین المللی به تغییر نظام سیاسی از ریاستی به پارلمانی اشاره فرمودند و این امر را امکان پذیر دانستند.

مطرح شدن تغییر نظام سیاسی کشور از ریاستی به پارلمانی در آن مقطع نیز بیشتر به دلیل سرپیچی از برخی قوانین و موضع گیری های عجیب و غریب محمود احمدی نژاد بود که گفته بود مجلس در راس امور نیست و …

با اینکه بنده با نظام ریاستی بیشتر موافق هستم اما وقتی این همه درگیری های بیهوده سیاسی و جناحی در کشور را مشاهده می کنم و هر رییس جمهوری را که مردم انتخاب می کنند از سوی عده ای مورد غضب قرار می گیرد و بجای تجلیل از خدمات آنان، مورد تهمت و بی مهری قرار می گیرند به این نتیجه می رسم که نظام پارلمانی به نفع کشور ماست زیرا مردم کمتر شاهد کشمکش های سیاسی و جناحی خواهند بود. اگر دقت کرده باشید با مسئول ارگانهای انتصابی کمتر مشکل داریم تا مسئولان انتخابی؛ این هم نشان می دهد که برخی بزرگان و سیاستمداران ما هنوز به طور کامل به مردمسالاری در نظام سیاسی کشور عادت نکرده اند.

اما مردم ما به آرامش، امنیت و رفاه نیاز دارند؛ شاید زیاد برایشان مهم نباشد که چه کسی خدمتگذار باشد فقط دوست دارند افرادی لایق و صادق باشند. این مردم نظام اسلامی را دوست دارند و بخاطر دلبستگی به این نظام است که در انتخابات حضور چشمگیری دارند و هر بار حماسه آفرینی می کنند.

در انتهای امسال که با عنوان سال همدلی و همزبانی دولت و ملت از سوی رهبر معظم انقلاب نامگذاری شده هم انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری برگزار می شود و باز به حضور این مردم نیاز است؛ پس سعی کنیم مردم را به نظام اسلامی دلگرم کنیم و امید را از مردم نگیریم. حداقل بگذاریم دولت تدبیر و امید که یک دولت معتدل است بدون دغدغه به این مردم خدمت کند.