آشنایی با روشهای درمانی سرطان ( جراحی)

تازه ها

آشنایی با روشهای درمانی سرطان ( جراحی)

نظرات ()

روشهای درمان سرطان (2): جراحی سرطان

جراحی از سالهای طولانی جزو اولین اقدام درمانی برای سرطان بوده است. البته  از جراحی در سرطان تنها برای درمان استفاده نمی شود بلکه در تشخیص وتعیین میزان گسترش سرطان یا مرحله بندی (staging) نیز کمک کننده است.

امروزه با پیشرفت تکنیکهای جراحی درمان تومورهای سرطانی با عوارض کمتری انجام می شود و جراحی نقش اصلی درمان در اکثریت تومورهای سرطانی دارد. ( بخصوص تومورهایی که محدود به یک منطقه بوده و به بافتهای اطراف گسترش نیافته اند.)

استفاده از جراحی در درمان سرطان با اهداف مختلفی صورت می گیرد:

جراحی پیش گیرانه (preventive surgery) : هدف از این عمل برداشت بافتی می باشد که سرطانی نمی باشد اما شواهدی وجود دارد که شانس سرطانی شدن آن را در آینده نشان می دهد. مانند برداشتن بافت پستان در خانمها یی که زمینه ژنتیک برای بروز سرطان پستان دارند. ( خانم آنجلینا جولی هنرپیشه مشهور به علت داشتن ژن زمینه ساز سرطان پستان اقدام به برداشتن هردو سینه خود نمود.)

جراحی تشخیصی (diagnostic surgery) : اساس تشخیص سرطان بیرون آوردن بافت سرطانی و مطالعه آن توسط پاتولوژیست می باشد که این عمل در اکثریت موارد به وسیله جراحی صورت می گیرد.

جراحی مرحله بندی (staging surgery): پزشک انکولوژیست جهت طرح ریزی درمان مناسب سرطان باید بداند که سرطان در بدن بیمار چه مقدار گسترش و پیشرفت دارد این عمل را مرحله بندی سرطان می گویند. دقیقترین روش جهت مرحله بندی استفاده از جراحی و پاتولوژی است.

جراحی درمانی (curative surgery): زمانیکه بافت سرطانی فقط محدود به یک ناحیه باشد و به بافتهای دیگر گسترش نداشته باشد با عمل جراحی می توان بافت سرطانی را به صورت کامل خارج نمود و آنرا درمان کرد البته ممکن است این روش به وسیله روشهای دیگر مانند شیمی درمانی یا رادیوتراپی تکمیل گردد.

جراحی کاهش دهنده حجم (debulking surgery) : گاهی اوقات بافت سرطانی به بافتهای مجاور تهاجم یافته و امکان برداشت کامل آن وجود ندارد در این حالت جهت کاهش علایم و یا افزایش پاسخ به روشهای درمانی دیگر جراح حداکثر بافت سرطانی قابل برداشت را خارج می نماید. البته این روش برای انواع خاصی از سرطان استفاده می شود نه همگی.

جراحی تسکینی (palliative care) : در بعضی از شرایط بافت سرطانی در بافتهای مختلف پخش شده است و امکان درمان جراحی وجود ندارد اما به علت دست اندازی بافت سرطانی علایم ایجاد شده که جراح با عمل جراحی سبب بهبود آن علایم می گردد.

جراحی حمایتی(supportive care) :در این روش از جراحی برای کمک به انجام درمانهای دیگر استفاده می شود مانند تعبیه کاتتر پورت جهت تزریق داروهای شیمی درمانی یا فراورده های خونی.

جراحی ترمیمی (reconstructive surgery) :از این روش جهت باز سازی بافتی و برگشت عملکرد عضوی که به علت درمان سرطان دچار آسیب شده است استفاده می گردد. مانند بازسازی بافت پستان پس از عمل جراحی برداشتن کامل پستان در سرطان پستان.

عمل جراحی سرطان نیز به مانند تمام روشهای درمانی پزشکی واجد محدودیتها ، عوارض و خطرات خاص خود می باشد. موفقیت جراحی به عوامل زیادی بستگی دارد مانند تجربه جراح ، مهارت پرسنل  تیم جراحی ، شرایط بیمار و وجود بیمایهای زمینه ای ، نوع سرطان و میزان گسترش آن . به معنای دیگر میزان موفقیت جراحی در درمان سرطان از یک پزشک به پزشک دیگر ، از یک بیمار به بیمار دیگر و از یک نوع سرطان به سرطان دیگر متفاوت است.

به خاطر داشته باشید انجام عمل جراحی و بیهوشی در بهترین مراکز درمانی دنیا نیز بدون عارضه نمی باشد. آنچه مهم است میزان سودی است که بیمار از درمانش می گیرد.

پس از عمل جراحی به این نکات توجه کنید و از پزشک خود در مورد آنها سوال فرمایید:

-          چه گونه از زخم جراحی در منزل مراقبت نمایم؟

-          میزان محدودیت فعالیت چقدر می باشد؟

-          آیا نیاز به ورزش های خاص یا فیزیوتراپی است؟

-          نوع داروهای مصرفی به خصوص مسکنها را با پزشک خود کنترل نمایید.

-          در مورد علایم ناشی از عوارض احتمالی سوال فرمایید؟

-          زمان ویزیت مجدد و مراجعه به پزشک چه زمانی است؟

 

بیمار پس از عمل جراحی نسبت به تغییرات بدنی خود و علایم بسیار حساس می شود. مهم است بدانید که هر علامتی پس از عمل جراحی جدی نمی باشد. اما علایمی که باید به آنها توجه شود و جدی گرفته شوند و حتما به پزشک خود بروز آنرا اطلاع دهید عبارتند از :

-          تب بالا.

-          خونریزی یا خونمردگی بدون علت.

-          لرز شدید.

-          درد شدید در محل عمل جراحی به صورتیکه به مسکنهای معمول جواب ندهد.

-          درد نامعمول در محل غیر از عمل .

-          تغییر رنگ و بوی ادرار یا احساس درد در زمان ادرار کردن.

-          بروز تنگی نفس .

 

در پایان تاکید می شود جراحی در اکثریت موارد نقش اساسی در درمان سرطان دارد اما ممکن است با روشهای درمانی دیگر مانند شیمی درمانی یا رادیوتراپی تکمیل گردد. بهترین فرد برای مشورت در مورد اثرات جراحی در درمان شما پزشک مربوطه است و نه دیگران.