خبرگزاری آیصد (جدیدترین و جذاب ترین اخبار ایران و جهان)

اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) و اختلال استرس حاد؛ و دیدگاه روانکاوی در سبب شناسی اختلال PTSD

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال استرس حاد
PTSD: Posttraumatic Stress Disorder
اختلال استرس حاد: Acute Stress Disorder

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) عبارت است از مجموعه ای از علایم نوعی (سندرم) که در پی مواجهه با حوادث آسیب زای زندگی پیدا می شود؛ فرد به صورت ترس و درماندگی به این تجربه پاسخ می دهد، واقعه را دائما در ذهن خود مجسم می کند، و در عین حال می خواهد از یادآوری آن اجتناب کند. کاگان (Kagan) معتقد است کودکانی که از لحاظ رفتاری دچار بازداری هستند ممکن است پس از حوادث تهدیدکننده مستعد بروز اضطراب یا PTSD باشند.
برای اینکه بتوان تشخیص این اختلال را مطرح کرد، علایم مزبور باید لااقل یک ماه طول کشیده باشد و بر حوزه های مهمی از ازندگی بیمار نظیر حوزه های خانوادگی و شغلی او باید تاثیر چشمگیری نهاده باشد. اختلال فشار روانی حاد (استرس حاد) نیز به تعریف DSM-IV-TR به مقدار زیادی شبیه PTSD است، جز اینکه علایمش زودتر از علایم PTSD(در ظرف چهار هفته پس از واقعه) پیدا می شود و به مدت دوروز تا چهار هفته نیز طول می کشد. اگر این علایم پس از چهار هفته نیز باقی بمانند تشخیص PTSD مطرح خواهد شد.فشاری که موجب PTSD یا اختلال استرس حاد می شود. به قدری ناتوان کننده است که تقریبا هر کسی را از پا در می آورد.این فشار می تواند از تجربه جنگ،شکنجه،بلاهای طبیعی،حمله،تجاوز و سوانح جدی نظیر تصادف با ماشین و آتش سوزی ساختمان ناشی شده باشد. افراد واقعه آسیب زا را در رویا و نیز افکار روزانه خود مجددا تجربه می کنند، از هرچیزی که واقعه را به خاطرشان بیاورد، قاطعانه دوری می کنند؛ و دچار کرختی ِ پاسخدهی،همراه با حالت برانگیختگی مفرط هستند.سایر علائم عبارت است از افسردگی،اضطراب،ومشکلاتی شناختی نظیر ضعف تمرکز.

دیدگاه روانکاوی در سبب شناسی اختلال PTSD
در مدل روانکاوانه اختلال مزبور،این فرضیه مطرح است که سانحه باعث فعال شدن مجدد تعارضی روانی می شود که تا پیش از آن آرام بود و نمودی نداشت،اما فی الواقع هنوز حل نشده بود. احیای آسیب دوران کودکی منجر به واپس روی و بکارگیری مکانیسم های دفاعی واپس زنی، انکار، واکنش وارونه، و ابطال می شود. طبق نظریه فروید، در بیمارانی که یابقه آسیب جنسی را در کودکی گزارش می کنند، انشقاق و دوپارگی در خودآگاهی رخ می دهد. در این بیماران، یک تعارض از پیش موجود ممکن است با بروز رویداد آسیب آسیب زای تازه ای مجددا و به صورت نمادین احیا شود.ایگو خاطراتش را مرور می کند و از این طریق می کوشد بر اضطراب مزبور فائق آید و از آن بکاهد.بیمارانی که از نهان خویی(آلکسی تایمی) رنج می برند(که عبارت است از ناتوانی در شناسایی یا به زبان آوردن حالت های احساسی) نمی توانند در شرایط فشار روانی خودشان را آرام کنند.

مضامین روانپویشی در اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) به صورت خلاصه:
.معنای درون دهنی یک عامل مولد استرس می تواند آسیب زا بودن آن را معین کند.
.رویدادهای آسیب زا ممکن است به وسیله آسیب های دوران کودکی تشدید شوند.
.ناتوانی در تنظیم حالات عاطفی می تواند از نتایج آسیب باشد.
.جسمانی سازی و آلکسی تایمی ممکن است از جمله پیامدهای آسیب باشند.
.دفاع های مورد استفاده شایع عبارتند از انکار، کمینه سازی(minimization)،دو نیم سازی(splitting)،انکار فرافکنانه،تجزیه،و احساس گناه(به عنوان دفاعی در برابر درماندگان زمینه ای).
.روش ارتباط با ابژه شامل فرافکنی و درون فکنی این نقش ها است: منجی همه توان(omnipotent rescuer)، آزارگر (abuser)، و قربانی.


منابع:
خلاصه روان پزشکی:علوم رفتاری/روانپزشکی بالینی/بنیامین جیمز سادوک، و ویرجینیا آلکوت سادوک؛ ترجمه فرزین رضاعی.تهران:ارجمند1387

آسیب شناسی روانی(ویراست چهارم)، دیدگاه های بالینی درباره اختلال های روانی براساس DSM-IV-TR(جلد اول)، مولفان: ریچارد پی هالجین و سوزان کراس ویتبورن:مترجم:یحیی سید محمدی._تهران: نشر روان،1390
......