خبرگزاری آیصد (جدیدترین و جذاب ترین اخبار ایران و جهان)

نشر توسط:admin Views 24 تاریخ : 2 ارديبهشت 1395

 آشنایی با درمان های غیر جراحی کمر دیسک کمر

کلینیک فیزیوتراپی مدائن

اراک – میدان هفت تیر - ابتدای  کوچه شکرایی

بن بست گاندی – جنب مرکز تصویر برداری پارس

تلفن 2227577

اکثر بیماران مبتلا به دیسک کمر دوره هائی از خشکی ناحیه کمر را پشت سر گذارده اند و اغلب شروع درد را ناشی از یک واقعه حاد مثلاً یک روز کار سنگین در منزل، رانندگی طولانی، یا بلند کردن یک جسم سنگین و... می دانند. درد این بیماران ممکنست به لگن و پا نیز تیر بکشد و بیماران را زمین گیر نماید. معمولاً این حملات درد طی دو تا چهارده روز با ـ یا بدون درمان بهبود می یابند اما احتمال عود وجود دارد.
در این مبحث به درمان غیر جراحی دیسک بین مهره‌ای پرداخته خواهد شد.

الف) استراحت:
انواع مختلف استراحت عبارتند از: خوابیدن در بستر، کمربندهای مخصوص (بریس) و یا حتی برخی ورزش را هم (با مکانیسم برگرداندن قدرت عضلانی و کاهش فشار بر مفاصل مجاور آنها) نوعی درمان استراحتی می دانند.
استراحت در بستر:
گاه درد به حدی شدید است که بیمار نمی تواند فعالیت‌های روزمره را حتماً با استفاده از ضد دردها، آرام بخش‌ها و بستن کمربندهای مخصوص تحمل کند. در چنین شرایطی باید او را به بستر فرستاد.بخاطر داشته باشید که مفاصل آسیب‌دیده فقرات ،‌وزن بدن را تحمل می‌کنند ، و تنها راهی که می‌تواند فشار را بردارد، استراحت در بستر است. بررسی های بعمل آمده مشخص شد که بیشترین کاهش فشار بر دیسک بین مهره ای در حالت خوابیدن روبه بالاست. چرخیدن بدن یا نشستن ، این اثر را کاهش می دهند. 
لازم به ذکر است که در پزشکی نوین استراحت بیش از دو یا سه روز در بستر به علت کمر درد توصیه نمی شود بطوریکه مطالعات اخیر نشان داده اند که حداکثر مدت زمان لازم برای استراحت در بستر دو تا سه روز است مدت بیشتر از این می تواند از طرفی باعث تصوّرات غلط بیمار در مورد بیماریش شود. از طرف دیگر کاهش توده عضلانی و استخوانی، همچنین عوارض قلبی ریوی در استراحت های طولانی تر شایعترند.
اگر به مسائل فوق، ضربه های اقتصادی ناشی از نرفتن بیمار به محل کار را نیز اضافه کنیم اهمیت این مسئله بیشتر می شود.
تعدیل فعالیت ها:
تعدیل فعالیت ها می‌تواند نقش مهمی در درمان کمردرد ها ایفا کند. خم شدن، یا بلند کردن اشیاء سنگین می توانند کمردرد را تشدید کنند و ممکنست محدود کردن اینگونه کارها بسادگی باعث بهبود درد بیمار شود.
کمربندهای مخصوص:
استفاده از کمربندهای مخصوص (بریس ها) برای درمان کمردرد از همان اوایل پیدایش کمردرد مرسوم بوده است و شاید بتوان بریس های متنوع و پیشرفته امروزی را نواده گان کمربندهای ساده اولیه دانست.
بریس ها برای بیحرکت کردن فقرات کمری، ثابت کردن حرکات غیرطبیعی ، حفظ ترتیب فقرات و اصلاح دفورمیتی آنها بکار می روند.
بریس وسیله ای مناسب در درمان خمیدگی ستون فقرات به طرفین (اسکولیوزیس) است، اما نمی تواند هیچ یک از اهداف فوق را در درمان حالات دژنراتیو فقرات برآورده نماید.
استفاده روتین از اورتوزها برای درمان کمر درد توصیه نمی شود.
بریس ها در کنترل حرکات مهره های اول تا چهارم (L1-L4) موفقند اما تنها در صورتی می توانند حرکات مهره های چهارم‌ ـ پنجم کمری و پنجم کمری ـ اول خارجی (S1/L5 & L4/L5) را مهار کنند که حداقل یک ران را در بر گرفته باشند.
اغلب کمر دردها بمرور زمان خود بخود بهبود می یابند بشرطی که با درمانهای بی مورد و بستن بریس، عضلات کمری و جداره شکم را ضعیف نکرده باشیم.

تراکشن (کشش):

قرنهاست که کشش برای درمان کمر درد مورد استفاده قرار گرفته است ، اساس استفاده از کشش این تئوریست که «کشش عضلات و جدا کردن فقرات باعث اثرات مثبتی بر دیسک خواهد شد» حتی برخی معتقدند که جدا کردن فقرات از هم باعث جا افتادن دیسک برجسته خواهد شد!!! انواع مختلفی از کشش وجود دارند کشش دائمی در بیمارستان ، نوع متناوب در فیزیوتراپی، اتوتراکشن (تحت کنترل بیمار)، و تراکشن های جاذبه ای.
مقدار وزنه مورد نیاز برای تاثیر بر دیسک بین مهره ای حداقل 25% وزن بدن است، که یا بیمار را جابجا خواهد کرد و یا تحمل نخواهد شد.
امروزه عقیده بر اینست که تراکشن ارزش و جایگاه چندانی در درمان کمر درد ندارد.

 درمانهای طبی:
معمولاً داروهای ضد درد، اولین خط درمانی در برخورد با کمردردها را به خود اختصاص می دهند، از جمله داروهای انتخابی در این راستا می توان به استامینوفن، ایبوپروفن، ایندومتاسین و... یا حتی داروهای مخدر اشاره کرد.
امروزه استفاده از داروهای مخدر خصوصاً در درمان کمردردهای مزمن توصیه نمی شود، چون باعث افزوده شدن مصرف مزمن مخدرها (اعتیاد) به دلیل کمردرد مزمن خواهد شد بهمین دلیل جایگاه چندانی برای این داروهای مخدر قائل نیستند.
 
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: 
بعلت اثرات ضد دردی، ضد التهابی و فعالیت ضد تب، این داروها را می‌توان از جمله پر مصرف ترین داروها دانست. سنتزپروستاگلاندین‌ها که عمل حساس سازی پایانه های آزاد عصبی و ایجاد درد را بعهده دارند توسط این داروها مهار می شود. بیشترین عارضه این داروها اثر بر دستگاه گوارش و کلیه هاست.
این عوارض در سنین بالاتر شایعترند، در صورت پیدایش عوارض گوارشی، درمانهای حمایتی مثل بلوکرهای رسپتورH 2 (سایمتیدین) لازم خواهد بود. احتباس آب نیز از دیگر عوارض این داروهاست که می‌تواند در بیماران هیپرتنسیو(فشار خونی) مشکل آفرین شود.
دو تا بیست درصد مصرف کنندگان این داروها دچار زخم معده یا اثنی عشر می شوند.
مصرف این داروها باید ده روز قبل از عمل جراحی قطع شود تا اثرات ضد پلاکتی آنها کاهش یابد.

کورتیکواستروئیدها:
اکثراً سعی بر عدم استفاده از این داروهاست. بعضاً یک درد رادیکولر حاد چندان شدید است که برنامه درمانی کوتاه مدت تهاجمی سه تا هفت روزه را طلب می کند. باید مراقب باشیم که به تجویز این داروها عادت نکنیم.

شل کننده های عضلانی:
این داروها نیز دردرمان کمردرد جایگاه شایعی را به خود اختصاص داده‌اند محل تاثیر واقعی این داروها، سیستم اعصاب مرکزی است.

ضد افسردگی ها:
بسیاری از بیمارانیکه از کمردردهای مزمن رنج می برند، درجاتی از افسردگی را نشان می دهند.
ضد افسردگی ها با افزایش تولید سروتونین در سیستم اعصاب مرکزی، باعث مهار درد می شوند. همچنین ضدافسردگی ها با افزایش فعالیت سیستم مخدرهای درون بدن و کاهش اضطراب، و گرفتگی عضلانی، در بهبودی بیمار موثرند.
به عوارض جانبی و تداخل اثر این داروها، خصوصاً با داروهای ضد فشار خون و ضد افزایش فشار داخل چشم(گلوکوم) توجه داشته باشید.

کمپرس سرد یا گرم:
یخ:
قطعات یخ با کاهش سیرکولاسیون منطقه، باعث کاهش تورم، اسپاسم و در نهایت درد می شود. یخ را می توان بصورت ماساژ و آن هم فقط برای دردهای حاد کمر مورد استفاده قرار داد.
گرما:
گرما می تواند سطحی (مادون قرمز، یا کیسه آب گرم) یا عمقی (اولتراسوند یا دیاترمی باموج کوتاه) باشد. گرما با افزایش جریان خون در منطقه ملتهب یا آسیب دیده، متابولیت‌های سمی را از محیط دور کرده ، اکسیژن رسانی را بهبود می‌بخشد.گرما همچنین باعث افزایش قابلیت کشش کلاژنی می شود که بدینوسیله در افزایش قابلیت انعطاف نسوج کمک می کند.
توجه: استفاده از گرما را در فاز حاد آسیب پیشنهاد نمی کنیم!

مانیپولاسیون، ماساژ و فیزیوتراپی:
کسانیکه به مانیپولاسیون و کایروپراکتیس اعتقاد دارند. انجام حرکات پاسیو، شدید و ناگهانی، بیشتر از محدوده طبیعی را برای تقویت عضلات موثر می دانند.
ازجمله عواقب خطرناک این روش می توان به هر نیاسیون شدید دیسک بین مهره‌ای و ایجاد علائم عصبی در مواردیکه ضایعه فشارنده مثل تومور یا دیسک برجسته عامل مولد درد باشد اشاره کرد.
برخی مقالات، مانیپولاسیون توسط افراد کارکشته و وارد را در بهبودی کمردردهای حاد (نه مزمن) موثر می دانند.
مانیپولاسیون در مبتلایان به دیسک بیرون زده، مبتلایان به علائم عصبی ناشی از دیسک یا در حضور اوستئوپروز و نیز دریافت کنندگان داروهای ضد انعقادی توصیه نمی شود.

فیزیوتراپی: 
فیزیوتراپی شیوه درمانی دیگریست که در آن یا حرکات آهسته تر و محتاطانه تر مفاصل بصورت کنترل شده، سعی می شود بتدریج مقدار حرکت مفصل را افزایش داده و به محدوده طبیعی برسانیم برای این کار روش های مختلفی وجود دارد. همچنین لیزر درمانی و استفاده از امواج الکترومغناطیس پیشرفت نوینی در درمان کمردرد می باشد.

ورزش های فلکسیونی ویلیامز:
برای تقویت عضلات شکمی و کاهش قوس زیاد کمر بکار می رود و باعث باز شدن سوراخهای بین مهره ای و فاست ها می شود.

ورزش های اکتسانسیونی مک کنزی:
این ورزش ها برای بازگرداندن هسته هرنیه شده دیسک بین مهره ای به محل خود بکار می روند.
فیزیوتراپیست ها معتقدند که در صورت تاثیر مناسب ورزش های اکستانسیونی، درد سنتزالیزه شده و از آن پس می توان ورزش های ویلیامز را برای از بین بردن این درد سنتزالیزه در پایین کمر مورد استفاده قرار داد.
ورزشهای ویلیامز بیشتر برای بهبودکمر دردهائی که با راه رفتن یا ایستادن تشدید می شوند موثرند. اما ورزش های مک کنزی به دردهائی اثر می کنند که با پا تیر میکشند و با نشستن بدتر می شوند.

درمان تزریقی:
انواع مختلفی از تزریقات را در بیماران مبتلا به کمردرد انجام می دهند.
اغلب این تزریق ها حاوی داروهای بیحسی موضعی و استروئید هستند.
البته شکی در مورد اثرات کوتاه این درمانها وجود ندارد اما تاثیر دراز مدت آنها بشدت مورد تردید است.

تحریک الکتریکی (TENS) :
اساس این روش تئوری سیستم عصبی است که استفاده از تحریکات الکتریکی را موجب بسته شدن دریچه های انتقال ایمپالس های درد می داند.
 
طب سوزنی:
امکان دارد این روش با تحریک آزاد شدن اندورفین ها اثر خود را اعمال کند، تاثیر بر انتقال ایمپالس های درد نیز مکانیسم احتمالی دیگر تاثیر این نوع درمان است.

تغذیه و کمر درد:
اغلب بیماران در مورد نقش تغذیه در بهبودی کمردرد می پرسند. غیر از توصیه هائی که برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان می شود. همچنین تذکر اهمیت کاهش وزن در افراد چاق، توصیه دیگر برای این بیماران بنظر نمیرسد.

بیوفیدبک Relaxation Therapy
اغلب مبتلایان به کمردرد در جاتی از افسردگی را دارند، و در این راستا حساسیت گیرنده های درد و درک شدت آن افزایش می باید.
بعبارت دیگر ایمپالس های ضعیف درجات بالاتری از پاسخ را باعث می‌شوند.
در این روشهای درمانی سعی می شود زمینه های روحی برای مبارزه با درد تقویت شود.

پیشگیری از کمردرد:

جمله معروف «پیشگیری بهتر از درمان است» در مورد کمردرد هم صدق می کند. اما باید توجه داشت که متاسفانه پیرشدن یا Aging وضعیتی طبیعی و اجتناب ناپذیر است که در هشتاد درصد جمعیت، درجاتی از کمردرد را پدید می آورد. اما باید توجه داشته باشیم که اجتناب از سیگار، حفظ وزن در محدوده طبیعی ، استفاده صحیح از ستون فقرات، درست نشستن، درست ایستادن، ورزش صحیح و... در کاهش شیوع کمردرد موثرند.

مدت درمان طبی:
اغلب علل کمردرد غیر از تنگی کانال نخاعی و دیسکهای بزرگ برجسته خودبخود محدود شونده هستند. امروزه مگر در موارد خاص که جراحان و متخصصان مربوطه آنها را بخوبی می دانند، باید حداقل شش هفته درمان طبی مناسب قبل از پیشنهاد به عمل جراحی صورت گیرد.
البته باز هم بر این نکته تاکید می کنیم که در برخی شرایط مثلاً وجود علائم عصبی خصوصاً اگر پیش رونده باشند. وجود علائم درگیری اسفنکتری و... جراحی زودرس برای بیمار ارزشمند خواهد بود.

منبع : http://www.nedayemoshaver.com