نشر توسط:admin Views 31 تاریخ : 2 ارديبهشت 1395 نظرات ()
از نظر لغت آرتروز یا Arthrosis یک کلمه یونانی است که به معنی مفصل میباشد .
از نظر پزشکی این کلمه زمانی بکار میرود که مفصل دچار تخریب شده باشد.
مفاصلی که در بدن وجود دارند از یک لایه از یک لایه غضروف پوشیده شده اند.حرکت مفصل و آسیبهایی که به مفصل وارد میشود سبب سائیدگی این سطح غضروفی میشود .مکانیسم ترمیم بدن پس از هر آسیب به بازسازی این قسمت غضروفی می پردازد و درنهایت اثری از این تخریب باقی نمی ماند. زمانی که سرعت و شدت سائیدگی از ترمیم کمتر باشد مفصل رو به تخریب می رود و علائم آرتروز آشکار می گردد.
مفاصل زانو - لگن -شانه -گردن و کمر مفاصلی هستند که آرتروز در آنها اتفاق می افتد . در هر قسمت از بدن این تخریب سبب ایجاد علائم و نشانه های خاصی باشد.
مهره های کمر در محل دیسکها باهم ارتباط دارند. علاوه بر این محل مهره ها دارای زوایدی هستند که سبب میشود هر مهره با مهره بالاتر و پایینتر از خودش در مفاصلی که در دو طرف مهره قرار دارند ارتباط برقرار نمایند.این مفاصل بسیار کوچک مفاصل بین مهره ای یا مفاصل فاست (facet joint) نامیده میشوند. تخریب در این مفاصل می تواند سبب ایجاد آرتروز ستون فقرات یا سندرم فاست کمری شود.
۱.افزایش سن و کاهش سرعت باز سازی مفاصل
۲.ضربه به کمر -تصادف یا شکستگی مهره های کمر
۳. عمل جراحی دیسک کمر (ایجاد این مشکل از چند ماه تا چند سال پس از جراحی کمر اتفاق می افتد و در مواردی که جهت فیکس کردن ستون فقرات پیچ و فیکساتور قرار داده شده این مشکل شدید تر می باشد. آرتروز کمر از علل شایع وقوع کمر دردهای پس از جراحی کمر می باشد)
۴.لغزش مهره های کمر
۵.خم شدن یا چرخش ناگهانی کمر
۶. التهاب در مفصل ثانویه به بیماریهای روماتیسمی
۷. بیماریهای مادر زادی مانند اسپوندیلیت یا اسکلیوز ستون فقرات
درد : درد در ناحیه کمر که می تواند به پاها خصوصا پشت پا انتشار داشته باشد. این درد مشابه دردهای سیاتیکی نمیباشد
محدودیت حرکت : درد در خم شدن به پهلوها -خم شدن به عقب یا چرخش میتواند محدودیت ایجاد نماید.
خشکی کمر : این خشکی عمدتا موقع بیدار شدن از خواب اتفاق می افتد.
تشدید درد با نشستن : درد با ایستادن و خصوصا در نشستن تشدید میشود . رانندگی در این بیماران میتواند بسیار دردناک باشد.
احساس خستگی در کمر : اسپاسم عضلات ثانویه به درد میتواند سبب ایجاد خستگی شود.
با توجه به ایجاد کمر درد های با شدت بالا و محدود کننده در این بیماری ممکن است علائم بعنوان دیسک کمر تلقی گردد و درمان نامناسب انجام گردد. حتی ممکن است برخی از این بیماران در پاراکلینیک علائمی از دیسک داشته باشند و درد آنها مربوط به دیسک نباشد.
پس تشخیص این درد میتواند درد انجام درمان موثر سرنوشت ساز باشد.
انجام گرافی ساده میتواند کمک کننده باشد ولی سی تی اسکن ستون فقرات قدرت بالایی در تشخیص مشکل این مفصل دارد. مطمئن ترین و قطعی ترین تشخیص بلوک مفصل فاست میباشد.
این کار در اتاق عمل و تحت مشاهده مستقیم با فلوروسکوپ انجام میشود.بیمار بصورت سرپایی بستریشده و تحت بیحسی موضعی مقدار بسیار کمر داروی بی حس کننده در مفصل تزریق میشود .در صورتی که کمر درد مربوط به درد این مفصل باشد با انجام این کار درد بهبود می یابد. استفاده از استروئید بهمراه این درارو سبب ایجاد اثر درمانی در التهاب مزمن این مفصل می شود. استفاده از فلوروسکوپ در انجام این کار سبب عدم ایجاد عوارض و دقت در انجام عمل میشود. بهترین و موثر ترین روش این کار انجام آن توسط متخصص درد و تحت فلوروسکوپی میباشد
.
درمان اولیه استفاده از دارو درمانی-فیزیوتراپی- آب درمانی و در صورت نیاز بلوک فاست است
استفاده از رادیو فرکونسی بهترین و جدیدترین درمان کمردرد های ناشی از این بیماری در بیمارانی است که به بلوک تشخیصی پاسخ مثبت داده اند ولی تزریق استروئید نتوانسته درمان طولانی را برایشان داشته باشد.
رادیو فرکونسی یا آر اف وسیله ای است که بصورت سوزن نازکی به محل مفصل فرستاده میشود و با استفاده از امواج رادیوفرکونسی مسیر درد مربوط به مفصل را تخریب می کند. با توجه به اینکه این کار فقط روی عصب حسی مفصل انجام میشود هیچ عارضه ای را بهمراه ندارد. این کار هم در اتاق عمل توسط متخصص درد و تحت فلوروسکوپی انجام میگردد و یک ساعت بعد بیمار قابل ترخیص است.
در مراجعه کننده گان به کلینیک درد مرکزی شیوع آرتروز کمر در بیماران زیر بیشتر بوده است:
۱. وزن بالا
۲. سابقه جراحی کمری
۳. زایمان سخت
۴. ورزشهای سنگین
۵. سابقه فامیلی آرتروز
۶. وجود بیماریهای التهابی
مراجعه بیماران مبتلا به کمر درد به کلینیکهای فوق تخصصی درد میتواند با تشخیص و درمان به موقع این بیماری از پیشرفت آن و انجام عمل جراحی کمر پیشگیری نماید.
نوشته شده توسط دکتر مجید حیدریان
فوق تخصص درد