نشر توسط:admin Views 24 تاریخ : 1 ارديبهشت 1395 نظرات ()
اصول طراحي بخش ct scan
سيتياسكن از يك مجموعه تشكيل شده است كه با هم ارتباط داشته و نحوه قرار گرفتن و محل استقرار آنها بسيار مهم ميباشد.
فضاي مورد نياز براي بخش سيتياسكن از دو جنبه كلينيكي و فني قابل بررسي ميباشد و فضاي مورد نياز بايد با توجه با آنها انتخاب و طراحي گردد.
امكان نصب دستگاه در كمترين فضا (25) متر مربع وجود دارد
بيماران ترومايي تعداد زيادي از مراجعه كنندگان اين بخش را تشكيل ميدهند نياز اين نوع بيماران به همراهانشان و همينطور وسايل مخصوص حمل بيمار مانند برانكارد. فضاي مناسب جهت مانور بايد
وجود داشته باشد.
فضاي كافي جهت قسمت آمادهسازي بيمار و دستگاههاي جانبي مورد لزوم بخش مثل قفسههاي نگهداري دارو و كمكهاي اوليه، دستگاه بيهوشي، ساكشن و انژكتور و غيره نيز در نظر گرفته شود.
گانتري و تخت بيمار در يك اتاق مجزا بنام اتاق اسكن قرار ميگيرند ابعاد اتاق اسكن بستگي به ابعاد گانتري و تخت دارد.
معمولاً حداقل فضاي مورد نياز در اين قسمت 5×3 متر مربع ميباشد.
گانتري در هنگام اسكن داراي حركت چرخشي بوده و ايجاد لرزه و نوسان ميكند. ميزان تحمل سازههاي بكار رفته در بنا و احتمال آسيب و خسارت آن در دراز مدت بايد در نظر گرفته شود.
حفاظت در برابر اشعه
مانند هر دستگاه توليد كننده اشعه براي جلوگيري از نفوذ اشه به محيط اطراف، اتاق اسكن بايد سربكوبي شود.
دربهاي ورودي به اين اتاق نيز بايد با لايهاي از سرب پوشيده شوند.
براي جلوگيري از نفوذ اشعه داخل چهارچوبها نيز بايد با سرب پوشيده شوند.
علائم هشدار دهنده وجود اشعه بايد بر روي دربهاي ورودي نصب شده و همچنين از چراغهاي هشدار در هنگام اسكن در، سر در آنها استفاده شود.
جهت حفاظت افراد از كليدهاي محافظ كه با باز شدن درب وروري موجب قطع اشعه و مانع ادامه كار ميشود نيز استفاده ميگردد.
تامين برق دستگاه:
دستگاههاي سيتي اسكن نياز به برق سه فاز دارند.
در هنگام خريد دستگاه بايد توجه داشت كه مشخصات ولتاژ مورد استفاده مطابق با استانداردهاي ايران باشد.
در صورت وجود نوسانات برق، استفاده از تثبيت كنندههاي ولتاژ جهت دستگاه ضروريست زيرا اين امر باعث افزايش ريسك و خرابي دستگاه ميشود.
توان مورد نياز دستگاههاي مختلف بين 80-30 KVA ميباشد.
ميزان مجاز نوسانات ولتاژ ورودي بين 5 تا 10 درصد ميباشد.
با توجه به توان بالاي مورد نياز دستگاه براي جلوگيري از افت ولتاژ، طول خطوط تامين ولتاژ بايد حداقل انتخاب شوند.
براي جلوگيري از تاثير خطوط ولتاژ بر سيگنالهاي الكترونيكي، محل عبور كابلهاي برق، جداگانه و يا با فاصله مناسب در نظر گرفته ميشود.
استفاده از سيستمهاي تهويه و خنككننده
با توجه به توان الكتريكي نسبتاً بالاي مورد نياز دستگاههاي سيتياسكن، قسمت قابل توجهاي از آن به گرما تبديل ميشود.
با توجه به شرايط اقليمي محل نصب دستگاه و ميزان گرماي محيط براي كاهش دما، نياز به استفاده از دستگاههاي تهويه و خنككننده هوا ميباشد.
براي جلوگيري از گرم شدن بيش از حد تيوب بايد از دستگاههاي خنككننده و تهويه مناسب براي دفع اين ميزان گرما استفاده شود.
با توجه به وجود پرتوهاي يونساز در اتاق اسكن تهويه مناسب هواي آن ضروريست.
وجود گرد و غبار
گرد و غبار محيط ميتواند به قسمتهاي مختلف از جمله كامپيوتر دستگاه آسيب برساند و باعث كاهش عمر دستگاه شود.
وجود هر گونه گرد و غبار آلودگي در محيط و نفوذ آنها در گانتري و روي آشكار ساز ميتواند بطور جدي در كيفيت تصاوير اثرات منفي بگذارد.
بنابراين بايد تا حد امكان از نفوذ گرد و غبار و دود به داخل اتاقها جلوگيري نمود و محيط را همواره تميز نگه داشت.
دماي مناسب
بهترين دماي محيط بين 20-17 درجه سانتيگراد ميباشد.
ميزان رطوبت نسبي محيط 30 الي 60 درصد ميباشد.
افزايش بيش از حد رطوبت محيط ميتواند در عملكرد دستگاه به خصوص در دراز مدت تاثير نامطلوب بگذارد.
در مناطقي كه داراي رطوبت بيش از اين هستند بايد به روشهاي مناسب، رطوبت بيش از اين هستند بايد به روشهاي مناسب رطوبت هوا كاهش يابد.
براي جلوگيري از افزايش احتمالي درجه حرارت محيط در حد معين معمولاً بهتر است از دستگاههاي هشدار دهنده دماي محيط استفاده شود .
توجه كنيد آسيبهاي ناشي از افزايش دماي محيط به دستگاه و عيب يابي آن مشكل و وقت گير ميباشد.
نور محيط
اتاق اسكن بايد داراي نور كافي باشد.
گاهي براي مشاهده خطوط نوري تنظيم كننده موقعيت بيمار لازم است، نور محيط كاهش يابد به همين دليل بهتر است از ديمر براي تنظيم شدت نور محيط استفاده شود.
در اتاق اپراتور بهتر است از نورپردازي غير مستقيم استفاده شود، زيرا تابش مستقيم نور در مانيتورهاي تصوير ايجاد انعكاس كرده و مانع تشخيص ميشود.
نكات ايمني ونحوه نگهداري دستگاه:
قبل از خاموش كردن دستگاه مطمئن باشيد كه تيوب X ray بقدر كافي سرد شده باشد.
اگر قبل از خنك شدن كافي تيوب، دستگاه خاموش شود، عمر دستگاه و تيوب كاهش مييابد.
اگر بر روي دستگاه مايعاتي نظير ادرار يا مواد شيميايي بريزد، بلافاصله بايستي دستگاه را خاموش كرد. بعد ا زاينكه تمام قسمتهاي اكسپوزشده را خشك كرديم و اطمينان از كاركرد نرمال سيستم پيدا كرديم، آن را روشن ميكنيم.
بر روي ژنراتور high ولتاژ چيزي قرار نگيرد تا با روند خنك شدن آن تداخل نكند و منجر به اشكال كار سيستم نگردد.
چون دقت اندازهگيري فاصله توسط رزلوشن فضايي و اندازة پيكسل تعيين ميگردد، در حد 1/1 ميليمتر خطا در اندازهگيري در شرايطي كه FOV 24 سانتيمتر و FC3 استفاده ميشود، وجود دارد.
روشن كردن و آماده كردن دستگاه
1) قبل از روشن كردن دستگاه موارد ذيل بايستي چك شود:
ارتفاع تخت بيمار، زاوية تيلت گانتري و غيره بايستي همان شرايطي باشد كه در آخرين بار استفاده از دستگاه قرار داشته است.
وسائل اطراف دستگاه را طوري قرار دهيد كه با كاركرد دستگاه تداخل نكند.
مطمئن باشيد كه بعلت خرابي لولهكشي يا air conditioner و غيره آب وارد دستگاه نشده باشد.
كليد مربوط به switch board بايستي روشن بماند تا دماي دتكتورها را كنترل نمايد.
دماي اتاق اسكن و اتاق كنترل بايستي در حد نرمال باشد.
2) دستگاه را روشن مي كنيم و نرمال بودن دستگاه را چك ميكنيم. كليد مربوطه روشن ميشود و صداي fan سردكننده شنيده ميشود.
3) در اين مرحله warm-up دستگاه را انجام ميدهيم. تيوب اشعة‌ايكس جهت اطمينان از كاركرد پايدار تيوب بايستي warm-up شود.
تيوب بايستي هر روز صبح قبل از شروع اسكن warm-up شود. اگر بعد از warm-up ، دستگاه خاموش شود، تا 4 ساعت بعد هر وقت دستگاه روشن شود، ميتوان از مرحلة warm-up صرف نظر كرد.
در مرحلة warm-up بايستي مطمئن بود كه كسي رد اتاق اسكن نباشد و درب اتاق اسكن را ميبنديم.
warm-up بايستي 5 دقيقه بعد از روشن كردن دستگاه انجام شود. حدود 5/4 دقيقه بعد از اين مرحله به اتمام ميرسد. در طي اين مدت تعدادي اكسپوژر به فواصل مختلف و با شرايط مختلف انجام ميشود.
اگر به هر دليلي تا 4 ساعت ا زدستگاه استفاده نشود،عمل warm-up تكرار ميشود.
اگر تا 2 هفته به هر دليل دستگاه warm-up نشود، بايستي با مهندسين سرويس دستگاه تماس گرفته شود زيرا نوعي خاصي warm-up بنام aging نياز است.
در طي warm-up كارهايي نظير registration روي دستگاه انجام نميدهيم. اگر اين كار انجام شود، بعداً در اسكنها آرتيفكت ايجاد ميشود زيرا با DAS Calibration Data تداخل ميكند.
نحوة خاموش كردن دستگاه (system shutdown)
قبل از خاموش كردن بايستي نكات زير مورد ملاحظه قرار گيرد:
گانتري و تخت را چك ميكنيم:
تخت بايستي در موقعيت end position قرار گيرد
زاوية تيلت گانتري بايستي صفر شود
دستگاه و نواحي اطراف را تميز ميكنيم بويژه تخت را از هر گونه مادة حاجب، خون و غيره تميز مينماييم
اگر از فانتوم استفاده شده است، آن را به محل خود برميگردانيم
چون براي حركت نمودن تخت از سيستم هيدروليكي استفاده ميشود، تخت را بايستي به موقعيت end-position برگرداند. اگر اين كار صورت نگيرد، ممكن است تخت خودبخود در اثر leak روغن، به موقعيت خود برگردد.
بايستي مطمئن بود كه حداقل 30 دقيقه از آخرين اكسپوژر قبل از خاموش كردن برق كنسول دستگاه گذشته باشد. در اين مرحله ميتوان دستگاه را خاموش كرد.