كمردرد و علل عمده

تازه ها

كمردرد و علل عمده

نظرات ()

همه چیز در مورد کمر درد



آيا الان کمردرد داريد؟ آيا قبلاً دچار کمردرد شده ايد؟ اگر پاسخ شما به يک يا هر دو اين پرسش ها مثبت است، نگران نباشيد، شما هم دردهاي زيادي داريد.

کمردرد يکي از شايع ترين بيماري هاست؛ 80 درصد ما زماني در طول عمر به کمردرد دچار مي شويم. استراحت، استفاده از مسکن ها و چند حرکت ورزشي ساده اين درد را برطرف مي کند.

اما در بسياري از افراد هم کمردرد بسيار شديد و ناتوان کننده مي شود و بسته به علت به وجود آورنده آن ممکن است جراحي هم يک گزينه درماني باشد.

اما تصميم گرفتن به انجام جراحي هرگز ساده نيست، و به خصوص در مورد کمردرد کاري مشکل تر است. تحقيقاتي که در مورد تاثير جراحي براي کمردرد انجام شده اند، پرشمار نيستند.

اثربخشي شيوه هاي معمول جراحي مورد پرسش بوده اند و شيوه هاي جديد هم هنوز آزمون خود را پس نداده اند. تغييرات فيزيکي در ستون فقرات ممکن است باعث بدتر شدن درد در يک فرد و تخفيف آن در ديگري شود.

برخي از پزشکان به جراحي اعتقاد بيشتري دارند و برخي آن را نمي پسندند. اين اختلاف نظر باعث سردرگمي بيماران هم مي شود.

ستون فقراتمان را بشناسيم

ستون فقرات ما در واقع يک ميله قوس دار و انعطاف پذير متشکل از 24 مهره (اگر استخوان خارجي در انتهاي ستون فقرات را متشکل از مهره هاي به هم چسبيده در نظر بگيريم 33 مهره) است.

اين مهره ها با رباط هايي سفت و زردرنگ در کنار هم نگهداري مي شوند، و نخاع از سوراخي در ميان اين مهره ها از بالا به پايين کشيده مي شود.

پنج مهره کمري بزرگترين مهره هاي ستون فقرات هستند، و چنين نيز بايد باشد چرا که اين مهره ها بايد بيشترين وزن بدن را در هنگام راست ايستادن تحمل کنند. اغلب مشکلات کمر از همين بخش تحتاني ستون فقرات که بيشترين وزن را تحمل مي کند، ناشي مي شود. در بين مهره ها ديسک ها يا صفحاتي قرار دارند که احتمالاً شنيده ايد ممکن است دچار بيرون زدگي شوند. بخش بيروني اين ديسک ها از بافت رشته اي محکمي (آنولوس فيبروسوس) ساخته شده است که ماده نرم و انعطاف پذيري (نوکلئوس پولپوسوس) داخلي را احاطه مي کند. ديسک هاي بين مهره اي مانند تشک هاي آبي کوچکي مي مانند که مهره ها را مي پوشانند و مانع از سايش بين مهره ها مي شوند.

متاسفانه هرچه ما پيرتر مي شويم، ديسک هاي بين مهره اي ما خشک تر مي شوند، به طوري که تا سن 50 بخش سخت بيروني با بخش نرم دروني يکي مي شوند. با افزايش سن ديسک نازک تر هم مي شود، که اين امر فشاري اضافي بر مهره ها تحميل مي کند و باعث مي شود کمر انعطاف ناپذيرتر شود.

سه رده متفاوت کمردرد

اغلب کمردردها را مي توان در سه رده عمده قرار داد؛

پيچ خوردگي ها و رگ به رگ شدگي ها؛ اينها شايع ترين علل کمردرد هستند. اين درد ناشي از آسيب به رباط ها يا عضلات - يا همان «بافت هاي نرم» - اطراف ستون فقرات است.

پيچ خوردگي ها ناشي از آسيب به رباط ها هستند.

رگ به رگ شدگي اصطلاحي کلي است که معمولاً به صدمه به عضلات اشاره دارد.

رگ به رگ شدگي يا پيچ خوردگي ها اگر چندان جدي نباشند، اغلب در طول چند روز يا هفته با استراحت دادن به کمر، مصرف مسکن هاي معمولي و در موارد جدي تر با کمي فيزيوتراپي بهبود پيدا مي کنند. اما عود کمردرد شايع است.

بدون يک برنامه ورزشي منظم که عضلات و رباط هاي پشت را تحت کشش قرار دهد و تقويت کند، حدود 40 درصد بيماران در طول يک سال دوباره درد را تجربه خواهند کرد.

فشار بر ريشه اعصاب؛ اين رده هر عارضه اي را شامل مي شود که ريشه هاي عصبي را که به صورت زوجي از طرفين نخاع منشعب مي شوند را تحت فشار قرار مي دهد. اين ريشه هاي عصبي چند سانتي متر بعدتر تبديل به اعصابي مي شوند که به قسمت هاي مختلف پا مي روند.

بيرون زدگي يا فتق ديسک بين مهره اي (لغزش يا پاره شدگي ديسک) علت اصلي تحت فشار قرارگرفتن ريشه هاي عصبي در اطراف ستون فقرات است.

غلاف بيروني ديسک ضعيف مي شود و در نتيجه بخش ژلاتيني و نرم دروني امکان پيدا مي کند که بيرون بزند و برجسته شود. اگر اين بيرون زدگي شديد باشد يا قطعه اي از ديسک جدا شود، باعث تحريک ريشه عصبي مي شود. گاهي اين ديسک بر ريشه عصب سياتيک بزرگ که پشت ران و ساق را عصب دهي مي کند، فشار مي آورد.

در نتيجه بيماري سياتيکا به وجود مي آيد؛ درد و بي حسي اي که به سرين و ران و گاهي تا پنجه پا تير مي کشد. سياتيکا ممکن است تظاهري گيج کننده داشته باشد، چرا که گاهي درد باسن و ران را مبتلا نمي کند و صرفاً در زانو ظاهر مي شود. استنوز يا به تنگي افتادن نخاع يک نشانگان ديگر ناشي از فشار بر روي ريشه هاي عصبي است. طناب نخاعي و ريشه هاي عصبي از شکاف هايي درون مهره ها عبور مي کنند که جاي اضافي چنداني ندارند.

استنوز نخاع هنگامي رخ مي دهد که خارهاي استخواني (استئوفيت ها) و ساير بافت ها اين شکاف ها را باريک مي کنند، بنابراين بافت عصبي تحت فشار قرار مي گيرد و تحريک مي شود.

علائمي که بروز مي کند شامل درد، گرفتگي و ضعف عضلات پا است که هنگام ايستادن يا راه رفتن بدتر مي شود. اين عارضه نيز مانند سياتيکا ممکن است علائم اش تنها در پا ظهور کند و منشاء کمري خود را نشان ندهد.

بيماري هاي تحليل رفتگي (دژنراتيو)؛ با افزايش سن مهره ها شکننده و ضعيف مي شوند و حتي بدون سقوط يا نوعي از ضربه ممکن است آسيب ببينند.

به علاوه مفاصل ميان رويه هاي مهره ها که آنها را به يکديگر جفت مي کند با افزايش سن دچار آرتروز مي شود.

چه کار بايد کرد

لازم نيست شما براي رگ به رگ شدگي يا پيچ خوردگي تحت عمل جراحي قرار بگيريد.

استراحت مفيد است، اما استراحت در بستر بيش از يکي دو روز نتيجه معکوس دارد؛ شما و ستون فقراتتان را به سرعت از حالت تناسب خارج مي کند.

بازگشت به فعاليت هاي طبيعي در کمترين زمان ممکن بهترين دارو براي رگ به رگ شدگي کمر است.

در مورد گيرافتادن ريشه هاي عصبي جراحي انجام مي شود. اگر شما دچار بيرون زدگي ديسک بين مهره اي شده باشيد، بخشي را که روي عصب فشار مي آورد مي توان برداشت. اين عمل را که به آن ديسککتومي مي گويند يکي از شايع ترين اعمال جراحي براي درمان مشکلات کمر و پا است. گرچه عوارض اين عمل کم است اما انجام آن مورد اختلاف بوده است، زيرا علائم اغلب افراد بدون اين عمل هم بهتر مي شود.

استنوز نخاعي را هم مي توان با برداشتن خارهاي استخواني يا بخش هايي از مهره (تيغه مهره يا بخش هايي از مفاصل رويه مهره) که بر روي اعصاب فشار مي آورند درمان کرد. بررسي ها بيانگر نتايج خوب اين شيوه درماني بوده است و درد باقيمانده را هم مي توان با دارو کنترل کرد.

بيماري هاي تحليل رفتگي را مي توان با عمل اتصال دادن مهره هاي مجاور براي ايجاد پايداري بيشتر درمان کرد. اما اخيراً پزشکان در مورد انجام بيش از حد عمل هاي اتصال مهره ها ابراز ترديد کرده اند و برخي پژوهش ها هم اينکه اين عمل تا چه حدي موثر است را مورد پرسش قرار داده اند.

به جز در موارد اورژانس، به عنوان يک قاعده سرانگشتي در کمردردهاي معمول بهتر است دست کم شش هفته جراحي را به تاخير بيندازيد.

در بسياري موارد طي اين مدت باعث مي شود کمردرد خود به خود بهبود پيدا مي کند.

مواردي که بايد فوراً کمک پزشکي خواست

اگر دچار ضعف عضلات پا شده باشيد، در ادرار کردن يا اجابت مزاج دچار مشکل شده ايد، يا در اطراف مقعد و نواحي تناسلي دچار بي حسي هستيد بايد فوراً به پزشک مراجعه کنيد.

اين علائم بيانگر آن است که بر بخش «دم اسبي» نخاع - دسته اي از اعصاب که از بخش انتهايي نخاع منشعب مي شود و شباهت ظاهري به دم اسب دارد- فشار وارد مي آيد. هر گونه احتمالي در مورد تحت فشار قرار گرفتن اين بخش نخاع را بايد جدي گرفت. اين عارضه نياز به ارزيابي پزشکي و جراحي فوري احتمالي دارد تا از آسيب دائمي نخاع جلوگيري شود.

کمردردي که به طور ناگهاني بروز مي کند نيز به توجه فوري نياز دارد.

کمردرد ناگهاني ممکن است اولين علامت بسياري از سرطان ها باشد. اگر از داروي ضدانعقاد وارفارين (کومادين) استفاده مي کنيد، يک کمردرد ناگهاني ممکن است علامت خونريزي داخلي نزديک ستون فقرات باشد.

تب و لرز به همراه کمردرد يک وضعيت هشداردهنده ديگر است؛ ممکن است اينها علامت يک عفونت باکتريايي نزديک ستون مهره ها باشد.