خبرگزاری آیصد (جدیدترین و جذاب ترین اخبار ایران و جهان)

نشر توسط:admin Views 23 تاریخ : 10 اسفند 1394

(به انگلیسی: Radio Frequency Identification) (به اختصارRFID) سامانهٔ شناسایی بی‌سیمی است که قادر به تبادل داده‌ها به‌وسیلهٔ برقراری اطّلاعات بین یک Tag که به یک کالا، شئ، کارت و... متّصل شده‌ است و یک بازخوان (Reader) است. سامانه‌های RFID از سیگنال‌های الکترونیکی و الکترومغناطیسی برای خواندن و نوشتن داده‌ها بدون تماس بهره‌گیری می‌کنند.
اصولاً به هر سیستمی که قادر به خواندن و تشخیص اطلاعات افراد یا کالاها باشد سیستم شناسایی یا
Identification System گفته می‌شود.
بطور کلّی شناسایی خودکار و نگهداری داده‌ها (AIDC) روشی است که طی آن تجهیزات خواه سخت افزاری یا نرم‌افزاری قادر به خواندن و تشخیص داده‌ها بدون کمک گرفتن از یک فرد هستند. بارکدها، کدهای دو بعدی، سیستم‌های انگشت نگاری، سامانهٔ شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی، سیستم شناسایی با استفاده از قرنیه چشم و صدا و... از جمله این راهکارها در این مقال می‌باشند. یکی از جدیدترین مباحث مورد توجه دانشمندان جهت شناسایی افراد یا کالاها استفاده از سیستم شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی یا RFID می‌باشد. RFID که مخفف سه واژه Radio Frequency Identification است؛ امروزه توسط فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگی چون «وال مارت» و «مک دونالد» و نیز سازمان‌های مهمی چون "وزارت دفاع ایالت متحده آمریکا استفاده شده و امتحان خود را به خوبی پس داده‌است.

آشنایی
تصوّر کنید که وارد یک فروشگاه زنجیره‌ای شده‌اید و اقلام مورد نیاز خود را داخل چرخ دستی قرار داده‌اید. صندوق دار با استفاده از بار کد باید تک تک اقلام داخل سبد را برداشته و اطلاعات آن را توسط بارکد خوان (Barcode Reader) یکی یکی به داخل رایانه وارد کند تا فاکتور اقلام انتخابی شما صادر گردد. بسیاری از اوقات بدلیل آنکه تعداد کالاهای خریداری شده بسیار زیاد می‌باشند؛ صفهای طولانی ای در فروشگاه‌های زنجیره‌ای تشکیل می‌شود. گاهی اوقات نیز مخدوش شدن علائم بار کد، از خواندن اطلاعات جلوگیری می‌کند، که این خود موجب مشکلات بیشتری می‌شود. با این فناوری جدید یعنی RFID شما سبد کالای خود را برمی دارید و بدون اینکه مجبور به ایستادن در صفهای طولانی شوید و یا حتی بدون اینکه مجبور باشید اقلام خریداری شده را به صندوقدار یا نگهبان نشان دهید، از در خارج می‌شوید.
چرا؟ چون شناسه روی کالا دیگر بارکد نیست بلکه از نوع RFID می‌باشد و خودش با فرستان علائم رادیویی کلیه اطلاعات جاری خود از قبیل تعداد، قیمت، وزن، ... را به کامپیوترهای موجود در درهای خروجی مخابره می‌کند.
این شناسه ها دارای دو بخش تراشه و آنتن هستند و دارای عملکرد بسیار ساده‌ای می‌باشند؛ تراشه اطلاعات را از طریق آنتن منتشر می‌کند و حسگرهایی که در اطراف قرار دارند، این اطلاعات را دریافت می‌کنند.
از جمله مهمترین محاسن این کاربرد‎ کاهش سرقت یا دزدی و محاسبه سریعتر تعداد کالاهای موجود در انبار بدون نیاز و کمک به نیروهای انسانی است.
شناسه‌ها (Tag) وسیله شناسایی متصل شده به کالایی است که ما می‌خواهیم آن را رد یابی کنیم و بازخوان‌ها (Reader)ها وسایلی هستند که حضور شناسه‌ها را در محیط تشخیص داده و اطلاعات ذخیره شده در آنها را بازیابی می‌کنند.
با توجه به اینکه این سیستم‌ها بر مبنای تغییرات امواج مغناطیسی و یا فرکانس‌های رادیویی کار می‌کنند، جهت تقویت سیگنال‌های موجود در محیط گاهی اوقات از آنتن (تقویت کننده سیگنال) نیز استفاده می‌شود.

تجهیزات مورد نیاز
بطور کلی فناوری RFID از تجهیزات ذیل جهت خود استفاده می‌کند:
    -شناسه یا Tag
    -بازخوان بر چسب یا Reader
    -آنتن
    -نرم‌افزار مدیریت اطلاعات

شناسه TAG
همانطور که گفته شد شناسه Tagها وسیله شناسایی متصل شده به کالا، شئ، فردی هستند که ما می‌خواهیم آنرا رد یابی کنیم.
اما اینکه هر یک از کالاها دارای اشکال و ظواهر گوناگون و نیز دارای محیط‌های فیزیکی گوناگونی است، این ضرورت را ایجاب می‌کند تا شناسه Tagها را با توجه به ویژگی‌های فیزیکی (ظاهریشان) دسته بندی کنیم.
بطور کلی بعضی از ویژگی‌های ظاهری Tagها بصورت زیر می‌باشد:

    شناسه - Tagهایی که دارای کفه پلاستیکی از جنس PVC می‌باشند و معمولاً در وسط آنها یک سوراخ دیده

می‌شود که بسیار با دوام بوده و می‌توان از آنها بارها و بارها استفاده کرد.
    شناسه Tagهایی که شبیه کارتهای اعتباری هستند ومعمولاً به آنها کارتهای هوشمند بدون تماس (Contact less Smart Cards) گفته می‌شود.
    شناسه Tagهایی که بصورت لایه‌های کاغذی بر روی شناسه ساخته می‌شوند که به آنها شناسه‌های هوشمند (Smart Labels) گفته می‌شود.
    شناسه Tagهایی که در محیطهای قابل فرسایش (مثلاً آب یا مایع) به خوبی کار می‌کنند. اینگونه Tagها در
کپسولهای شیشه‌ای قرار دارند.
    شناسه Tagهای کوچک که در داخل اشیاء عمومی مثل لباس، ساعت، دستبند و.... کارگذاشته می‌شود. اغلب ممکن است به شکل یک کلیه یا دسته کلید به‌نظر برسند.

در صورتیکه بخواهیم Tagها را با در نظر گرفتن منبع انرژی تامین کننده‌شان دسته بندی کنیم به ۴ دسته اصلی تقسیم بندی می‌شوند:

    شناسه Tagهای غیر فعال Passive Tags

که انرژی و برق مورد نیاز خود را از Readerها بوسیله یکسری از روش‌های تراگسیل بدست می‌آورند.

    شناسه Tagهای فعال Active Tags

که انرژی مورد نیازشان توسط یک باتری داخلی و جهت برقراری ارتباط دارای یک پردازنده، یک حافظه و حسگر می‌باشند.

    شناسه Tagهایی نیمه غیر فعال Semi-Passive Tags

که علاوه بر استفاده از باتری داخلی شان، می‌توانند از انرژی منتقل شده توسط بازخوان بر چسبReaderها نیزبهره مند شوند.

    شناسه Tagهای دو طرفه Two way Tags

که علاوه براستفاده از باتری داخلی شان می‌توانند بدون کمک گرفتن از Readerها دیگر اقسام هم شکل خود را نیز شناسایی کرده و با آن‌ها به گفتگو بپردازند.

بازخوان بر چسب Reader
قبلاً اشاره شد که بازخوان بر چسب Readerها وسایل الکترونیکی هستند که حضور Tagها را در محیط تشخیص داده و اطلاعات ذخیره شده در آنها را بازیابی می‌کنند.
سه دسته عمده بازخوان بر چسب Readerها بصورت:

    -مدل ثابت Fixed Type
    -مدل دستی Handheld Type
    -مدل کارت PC Card Type

مزایای استفاده از فناوری RFID
مزایا استفاده از این تکنولوژی به شرح ذیل است:

    کاهش هزینه‌ها (کاهش فعالیت‌های دستی و افزایش سرعت)
    اتوماسیون (بدون توقف)
    کاهش خطا
    کنترل فرایندهای غیر قابل رویت
    امکان به روز رسانی بر چسب‌ها بدون دخالت دست
    امنیت
    یکپارچگی

معایب
    نبود استاندارد معتبر که موجب عدم توسعه آن شده ولی تدوین استاندارد در امریکا شروع شده‌است.
    هزینه راه اندازی این سیستم در مقایسه با سیستم‌های دیگر بیشتر است.
    ممکن است با سایر فرکانس‌ها و فلزات تداخل ایجاد کند.
    عدم شناسایی در محیط‌های مایع و حایل‌های فلزی در بعضی از برچسب‌ها
    تجاوز به حریم خصوصی افراد (می توان به طور غیرمحسوس حریم خصوصی افراد را کنترل کرد.)

بطور کلی فناوری RFID از تجهیزات ذیل جهت پیاده سازی بهیه خود کمک میگیرد:

    انواع برچسب Tag
    انواع خواننده بر چسب Reader
    انواع نویسنده اطلاعات Printer
    آنتن- تقویت کننده سیگنال
    نرم‌افزار مدیریت اطلاعات
    بانک اطلاعاتی، ساختار شبکه اطلاعاتی