نشر توسط:admin Views 29 تاریخ : 27 ارديبهشت 1395 نظرات ()
تکنولوژی های ارتباطی از دیرباز نقش مهمی در تحولات جامعه بشری داشته اند. صنعت چاپ که در قرن 14در اروپا ظهور و رشد کرد، ارتباط نزدیکی با تحولات بعد از قرون وسطی داشت. نهضت اصلاح دینی، رشد علم، ناسیونالیزم و عصر روشنگری از جمله این تحولات است. کتاب های چاپی نقش مهمی در عمومی شدن سواد و رشد اندیشه و همچنین شکستن انحصار معرفتی داشتند. این مطبوعات بودند که به عنوان رکن چهارم دموکراسی در اروپا و آمریکای شمالی پیشقراولان رفروم سیاسی و اجتماعی بودند. ظهور سینما و بعد از آن رادیو نیز تحول عمده دیگری در تکنولوژی های ارتباط جمعی بود. در جنگ جهانی دوم رادیو مهمترین رسانه درگیر و ابزار عملیات روانی و تبلیغاتی طرفین درگیر بود. این اشاره کوتاهی بود به تاثیرات رسانه های جمعی در تحولات جوامع. اما این تاثیرات یکسویه نبوده و تحولات سیاسی اجتماعی نیز نقش مهمی در تحولات ارتباطی دارند. از جمله این تحولات جنگ سرد بود. بعد از جنگ جهانی دوم، نظم جهانی دو قطبی بر دنیا حاکم شد. نظمی که دنیا را به دو بلوک شرق و غرب تبدیل کرد و هرگونه تحولی در عرصه بین الملل متاثر از منازعه ایدئولوژیک این دو بلوک بود. مسابقه تکنولوژیکی و تسلیحاتی آمریکا و شوروی بودجه زیادی را به مراکز تحقیقاتی علمی و نظامی دو کشور سرازیر کرد و از دل این مراکز تحقیقاتی صدها فناوری جدید بیرون آمد.
یکی از این فناوری ها اینترنت بود. اینترنت با طرح اولیه آرپانت پروژه وزارت دفاع آمریکا بود. اینترنت از طرح اولیه ارتش ایلات متحده فراتر رفت و بزودی گسترشی جهانی یافت. گسترش اینترنت منجر به شکل گیری فضایی شد که از آن به عنوان فضای مجازی یا جهان مجازی یاد می شود. جهانی که در کنار جهان اول دو جهان موازی را تشکیل داده است. بدین ترتیب شکل گیری و گسترش جهان مجازی یکی از مهمترین تحولات جامعه بشری است. تحولی شگرف که تقریبا همه عرصه های زندگی انسان ها را متحول ساخته است. عرصه های کلانی چون سیاست، اقتصاد، فرهنگ تا عرصه های خردی چون اوقات فراغت، مد و روابط میان فردی. جهان مجازی عرصه واقعیت مجازی است واقعیتی که ماهیتی متفاوت با جهان واقعی دارد و نوع آن متفاوت است. سیاست مجازی، دیپلماسی مجازی، دولت مجازی، ملی گرایی مجازی، دموکراسی مجازی، نظارت مجازی، اقتصاد مجازی، کار مجازی، خرید مجازی، فروش مجازی، سرقت مجازی، بازی مجازی، فرهنگ مجازی، خرده فرهنگ مجازی، همسریابی مجازی، عشق مجازی، صمیمیت مجازی، آموزش مجازی، گردشگری مجازی، دانشگاه مجازی و... همه مجازهای واقعی هستند که در جفرافیای مجازی وجود دارند، چنانچه واقعی آنها در جغرافیای طبیعی.
با توجه به مطالب بالا و اهمیت فضای مجازی، بدیهی است که همه کشورها به این عرصه توجه خاصی داشته باشند. تا ضمن بهره گیری حداکثری از ظرفیت های آن، از آسیب ها و کارکردهای سوء آن بکاهند. در کشور ما نیز سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های مهمی صورت گرفته است تا علاوه بر کاهش آسیب ها و جرایم اینترنتی از ظرفیت های آن برای توسعه بخش های مختلف استفاده شود.