خبرگزاری آیصد (جدیدترین و جذاب ترین اخبار ایران و جهان)

نشر توسط:admin Views 28 تاریخ : 18 ارديبهشت 1395

مده آ ، نام فیلمی است از کارگردان فقید ایتالیایی ، پیر پائولو پازولینی ، که بر اساس نمایشنامه ی مده آ ، اثر اوریپید / نمایشنامه نویس ِ نامدار یونانی ، در سال 1969 میلادی ساخته شد.

مده آ ، اثر پازولینی ، را (به گفته ی منتقدین) می توان یکی از بهترین اقتباس های سینمایی از اساطیر ِ باستانی دانست. اما آنچه در این مطلب مورد توجه قرار می گیرد، موسیقی متن این فیلم می باشد که بخش اعظمی از آن به موسیقی دستگاهی ایرانی تعلق دارد.

گرچه موسیقی این فیلم را نمی توان در زمره ی آثاری که موسیقی ، مختص فیلم ساخته می شود و آهنگساز بر اساس سکانس ها ، لوکیشن ها و سایر عوامل فیلم ، تلاش می کند تا موسیقیی را ارائه دهد که به بهترین شکل ممکن حس و حالات بازیگران ، فضا و ... را به بیننده القا کند ، قرار داد و موسیقی این اثر برگرفته از اجرا های مختلف نوازندگان و خوانندگان ایرانی و خاور دور می باشد. اما به حق می توان گفت که موسیقی ایرانی ، سهم ِ بسزایی در القای فضای اساطیری و باستانی این اثر داشته است.

قسمت هایی که در این فیلم از موسیقی ایرانی استفاده شده است، مربوط به برنامه ایست که نور علی خان برومند ، اصغر بهاری ، فرامرز پایور و اکبر گلپایگانی به سال 1335 در سازمان یونسکو اجرا کرده اند. این اجرا در دو بخش (آواز اصفهان و دستگاه سه گاه ) می باشد، که گویا تکنوازی استاد پایور بیشتر به مذاق ِ جناب پازولینی خوش آمده و حضور ِ نوای سنتور در فیلم پررنگ تر از بقیه ساز ها می باشد و تیتراژ آغازین فیلم نیز با نوای سنتور همراه است. در قسمت هایی از فیلم هم شاهد نوازندگی تار ِ نورعلی خان برومند بهمراه آواز اکبر گلپایگانی هستیم. تکنوازی ِ نورعلی خان برومند (در آواز اصفهان)، از دیدگاه نگارنده ، از بهترین اجراهای این استاد برزگ موسیقی ایرانی بشمار می آید و تاثیر فوق العاده ای را بر  بیننده ، می گذارد.

 قسمتی از تکنوازی تار ( آواز اصفهان ) نورعلی خان برومند که در فیلم مده آ استفاده شده .

 قسمتی از تکنوازی سنتور (دستگاه سه گاه) فرامرز پایور که در فیلم مده آ استفاده شده .

بخشی از مصاحبه ی جناب گلپایگانی با روزنامه ی بهار ، در رابطه با فیلم "مده آ " :

- در دوران فعالیت های اوازی شما افتخارات متعددی به چشم می خورد که یکی از این افتخارات ارزشمند مربوط به استفاده از صدای شما در یک فیلم سینمایی مطرح خارجی است ;

- گلپا : بله، "پازولینی"کارگردان مشهور ایتالیایی فیلمی در ایتالیا ساخته بود به نام "مده آ " که در ان از صدای من استفاده کرده بود و به همین خاطر ان زمان مبلغ یک میلیون دلار در پنج نوبت به من پرداخت کرد!
- پازولینی درباره استفاده از صدای شما چنین گفته است: مدتها نوارهای خوانندگان متعددی را گوش داده بودم ولی این صدا مدتها در گوشم بود و بالاخره تصمیم گرفتم از این صدا(گلپا)در فیلمم استفاده کنم.پازولینی اولین بار صدای شما را کجا شنیده بود؟

اگر اشتباه نکنم در سال 1335 بود که بنده به اتفاق نور علی خان برومند و اصغر بهاری در یونسکو کنسرتی برگزار کردیم که اتفاقاً پازولینی هم در این کنسرت حضور داشت و صدای من را انجا شنیده بود.تا یادم نرفته این را بگویم که مرحوم فرامرز پایور هم در این کنسرت با ما بود.

 ساز و آواز در مایه ی اصفهان (کمانچه : اصغر بهاری / آواز : اکبر گلپایگانی) / اجرای یونسکو

 ساز و آواز در دستگاه سه گاه (تار : نورعلی خان برومند / آواز : اکبر گلپایگانی) / اجرای یونسکو

 با سپاس از دوست عزیزم، فرهاد رحیمی برای در اختیار گذاشتن اطلاعاتی در رابطه با جناب گلپایگانی و اجرای یونسکو .

 شایان ذکر است که با زیگر نقش ِ مده آ (ماریا کالاس) از بزرگترین خوانندگان اُپرای جهان نیز محسوب می شود.

 تکنوازی تار (نورعلی خان برو مند) و تکنوازی سنتور (استاد پایور ) بعلت اینکه از فیلم اصلی ، تبدیل به فایل ِ صوتی شده است ، دارای کیفیتی نامطلوب می باشد و در قسمتهایی هم صدای بازیگران به گوش میرسد...